بررسی نقش فرزندپروری در اخلاق ناصری با تکیه بر نظریه‌ی دیانا بامریند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

سبک فرزندپروری یکی از نظریه‎های مطرح در حوزۀ روان‎شناسی است که در آن به بررسی جایگاه خانواده و تعامل آن با فرزندان می‎پردازد. براساس تقسیم‎بندی که «دیانا بامریند» از انواع سبک فرزندپروری ارائه کرده، چهار نوع شیوۀ فرزندپروری اقتدارگرایانه، مسامحه‎گرایانه، مستبدانه و آسان‎گیرانه را معرفی می‎کند و براین اساس به تحلیل نقش والدین در تربیت کودکان می‎پردازد. خواجه نصیرالدین ‎طوسی، حکیم، فیلسوف و متکلم بزرگ قرن هفتم هجری، در اثر ارزشمند خود، اخلاق ناصری که از مهم‎ترین رساله‎های حکمت عملی به‎شمار می‎رود، در سه باب اخلاق فردی، تدبیر منزل و سیاست مدن به تحلیل انسان، خانواده، تعلیم و تربیت و جامعه می‎پردازد. این پژوهش بر آن است تا به شیوۀ توصیفی‌ـ‌تحلیلی به بررسی نمودهای تعلیم و تربیت و شیوه‎های فرزندپروری در اخلاق ناصری براساس نظریۀ دیانا بامریند بپردازد. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد، آنچه خواجه نصیرالدین طوسی در کتاب اخلاق ناصری از شیوه‎های تربیتی فرزندان و نقش والدین ارائه می‎دهد، براساس سبک فرزندپروری مستبدانه قابل بررسی است. از سویی دیگر، تحلیل مؤلفه‎های موجود در این اثر ما را به دستاوردهای درخوری در زمینۀ ویژگی‎های تربیتی و آموزشی در ادبیات کلاسیک، به‎ویژه ادبیات تعلیمی می‎رساند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the role of parenting in Naseri ethics based on Diana Baumrind's theory

نویسنده [English]

  • Parisa Nasiri
1. Ph.D. Student of Persian Language and Literature, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Parenting style is one of the prominent theories in the field of psychology, which examines the position of the family and its interaction with children. Based on Diana Baumrind's classification of parenting styles, she introduces four types of authoritarians, permissive, authoritative, and neglectful parenting styles and analyzes the role of parents in raising children. Khwaja Nasir al-Din Tusi, a great philosopher and theologian of the seventh century AH, discusses ethics in his valuable work Naseri Ethics, which is one of the most important practical wisdom treatises, in three sections of individual ethics, household management, and civil politics, analyzing human beings, family, education, and society. This research aims to describe and analyze the educational aspects and parenting styles in Naseri Ethics based on Diana Baumrind's theory. The findings of the study show that what Khwaja Nasir al-Din Tusi presents about parenting styles and the role of parents in raising children in Naseri Ethics can be examined based on the authoritarian parenting style. On the other hand, analyzing the components of this work leads us to valuable achievements in the field of educational and instructional features in classical literature, especially educational literature.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khwaja Nasir al-Din Tusi
  • Naseri Ethics
  • parenting
  • Diana Baumrind
  • education
برک، لورا (2001)، روانشناسی رشد (از نوجوانی تا پایان زندگی)، ترجمۀ سیدمحمد یحیی، جلد دوم، تهران: ارسباران.
بقائیان، مینا (1390)، «بررسی رابطۀ سبک‎های فرزندپروری ادراک‎شده با عزت نفس و اهمال‎کاری»، پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
زرین‎جوی الوار، مریم (1394)، «بررسی رابطۀ سبک‎های فرزندپروری والدین با مسئولیت‎پذیری و رشد اجتماعی دانش‌آموزان پسر»، پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
شکوهی یکتا، محسن و دیگران (1385)، «مطالعۀ تطبیقی سبک‎های فرزندپرور»، نشریۀ تربیت اسلامی، شمارۀ سوم، 115-140.
ظاهری، سارا (1397)، «طرح‎واره‎های ناسازگار اولیه و کمال‎گرایی والدین بر اضطراب کودکان»، پایان‎نامۀ ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شعر قدس.
نجاری، مسعود (1392)، «رابطۀ بین سبک‎های فرزندپروری و میزان افسردگی پیش‎دبستان شهرستان بوکان»، پایان‎‎نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
نجفی، حسن و دیگران (1394)، «بازیابی اصول تربیت فرهنگی از آموزه‎های اسلامی»، نشریۀ معرفت، شمارۀ 209، 13-28.
نعمتی، مهرانگیز (1399)، تأثیرگفتمان‎های ارسطو، خواجه نصیرالدین و ملاصدرا در نابرابری‎های جنسیتی، شمارۀ 105، 237-256
نقی‎پور، مسعود (1390)، «رابطۀ شیوه‎های فرزندپروری والدین با سخت‎رویی فرزندان»، فصلنامۀ روانشناسی تربیتی، شمارۀ دوم، 13-30.
یکتاپرست، مدینه (1395)، «تحول مفهوم مسئولیت، میزان مسئولیت‎پذیری و رابطۀ آن با سبک‎های فرزندپروری ادراک‌شده از دورۀ نوجوانی تا بزرگسالی»، پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد.